अंग्रेजीमा ‘इज्म’ लागेका शब्दको नेपाली अनुवाद ‘वाद’ हुन्छ । जस्तै– सोसलिज्मको समाजवाद, कम्युनिज्मको साम्यवाद, क्यापिटालिज्मको पुँजीवाद, फासिज्मको फासीवाद, अनार्किज्मको अराजकतावाद, फेमिनिज्मको महिलावाद आदि । तर, ‘फेडेरालिज्म’लाई ‘संघवाद’ नभनेर ‘संघीयता’ भनियो । किन होला ? किन समाजवादलाई समाजीयता, साम्यवादलाई साम्यता,...
प्रारम्भिक प्रष्टता नेपालमा ‘तेस्रो ध्रुव’ भन्दा ‘तेस्रो पार्टी’ बुझ्ने धेरै छन् । समाजवादी पार्टी (सपा) को सन्दर्भमा यस्तो बुझाई झन बढी हुन सक्छ । सपा यतिखेर संसदमा तेस्रो ठूलो दल छ । भावी निर्वाचनमा कांग्रेस–कम्युनिष्टपछि तेस्रो स्थान ओगट्ने रणनीतिका रुपमा ‘तेस्रो ध्रुव’ को कुरा गरिएको भान पर्न सक्दछ । तर, यहाँ चर्च...
आजको दिन र हाम्रो कर्तव्य १ः आज वर्तमान संविधान जारी भएको दिन । संविधान जारी हुँदादेखि नै यो संविधानको पक्षमा दिपावली गर्ने पक्ष र कालो दिन मनाउने पक्ष देखा परेको हो । वस्तुत: संविधान जारी गर्दाको समयमा दिपावली गर्ने पक्ष, कालो दिन मान्ने पक्ष र कुनै प्रतिकृया नदिएर भित्रभित्रै असन्तुष्ट रहेको पक्ष गरी तीनवटा पक्ष थ...
काठमाडाैँ - सत्तारूढ दल समाजवादी पार्टीले संविधान दिवसको दिन कुनै कार्यक्रममा सहभागी नहुने निर्णय गरेकाे छ। असोज ३ गते संविधान दिवसको दिन खुशीयालीको रुपमा दिपावली वा विरोधको रुपमा कालो दिवस कुनै पनि कार्यक्रम नगर्ने निर्णय समाजवादी पार्टीले गरेकाे हाे। उक्त पार्टीका केन्द्रीय प्रचार विभाग प्रमुख प्रशान्त सिंहका अनुस...
मुग्लिन । मनकामना केवलकार ५ दिनसम्म बन्द हुने भएको छ । यही भदौ २२ गतेदेखि मनकामना केवलकार पाँच दिनसम्मका लागि बन्द हुने भएको हो । मनकामना दर्शन प्रालिले सञ्चालन गर्दै आइरहेको उक्त केबलकार २६ गतेसम्म मर्मत–सम्भारका लागि बन्द गर्न लागिएको हो । मुख्य ‘ह्विल लिनर चेञ्जिङ, मेनमोटर सर्भि्सिङ’ तथा ‘रोप रिङस्प्लिसिङ’लगायत म...
डम्बर खतिवडा करिब १ वर्षयता मसंग टेलिभिजन छैन । मेरा लागि टेलिभिजनको युग ‘फेज आउट’ भएको छ । बिहानै छोरीहरु स्कुल/कलेज जान्छन् । साँझ मात्र आउँछन् । श्रीमति आफ्नै काममा निस्किन्छिन् । मेरो आफ्नै प्रकारको समय व्यस्तता हुन्छ । साँझ भेला भएर खाना खाँदानखाँदै अबेर हुन्छ । त्यसपछि सबै आ-आफ्नो मोबाइल र नेटमा व्यस्त । टेलिभिज...
नुवाकोटका पत्रकार शालिकराम पुडासैनीले आत्महत्या गरेसँगै त्यसमा नाम जोडिएका पात्रहरुको बिषयमा सडक देखि सदन सम्म चर्को आवाज उठिरहेको छ । प्रहरीले टेलिभिजनका प्रस्तोता रवि लामिछाने र युवराज कँडेल सहित नर्स भनिने अस्मिता कार्किलाई पक्राउ गरी ५ दिन हिरासतमा लिएर अनुसन्धान गरेपछि फेरी ५ दिनको लागि म्याद थप्यो । उनीहरुमाथि आत...
रवि लामिछानेले छानेको बाटो राज्यको चौथो अंग (मेडिया) ले उनलाई राज्यको पहिलो अंग सम्म पुराउदैन । राज्यको पहिलो र दोश्रो अंग सम्म पुग्न रबिले चौथो अंगको परिधि त्यागेर एउटा छुट्टै राजनीतिक दल खोल्न जरुरी छ अव फेरि राजा शासन राणा शासन आएको खण्डमा बाहेक, नेपालले हाल अवलम्वन गरेको लोकतान्त्रीक राज्य ब्यावस्थामा राजनी...
पृष्ठभूमि मानव जाति उत्पति कालदेखि नै आफ्नो अस्तित्व रक्षा र निरन्तरताका लागि व्यवधानसँग लड्दै आइरहेको छ। त्यसैले कतिपय मानिस जीवन भनेको नै संघर्ष हो भन्छन्। मानव समाज विकासको शैशवकालका सरल संरचनादेखि आजको विकसित अवस्थाको जटिल संरचनामा व्यवधानबाट मुक्तिका लागि अविरल प्रयत्नरत छ। मानिसले भोग्नु परेका ती कठि...
भारतमा आरक्षणको पक्षमा र विपक्षमा जबरजस्त तर्क ,वाद-विवाद र आत्मदाह सम्मको आन्दोलनको ठिक पछि नेपालमा यो विषय चर्चाम आएको हो ।आरक्षणको विरोध साधरणतया सबर्ण अर्थात इलायट समुदायका रूढीवादी आस्था राख्नेले गर्दछन। यो समुदाय सामाजित शत्ताशिन भएकाले उत्पिडित समुदायको एउटा हिस्सा जस्को स्वार्थ शिद्ध शत्तासिनबाट भै रहेको छ पनि ...